Blog Posts

2. Międzyregionalne warsztaty tematyczne projektu OUR WAY odbyły się na Podkarpaciu w dn. 24-25 września 2019 r. Organizatorem międzynarodowego wydarzenia był Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego.

Województwo Podkarpackie wspólnie z partnerami z Hiszpanii, Irlandii, Francji, Bułgarii, Węgier oraz Europejskim Stowarzyszeniem Greenways od czerwca 2018 roku realizuje projekt „OUR WAY”, współfinansowany przez program INTERREG Europe. Projekt jest skoncentrowany na szlakach Greenways – ekologicznych szlakach dostępnych dla niezmotoryzowanych użytkowników.

Projekt OUR WAY ma na celu zachowanie, ochronę, promowanie i rozwijanie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w Europie, z wykorzystaniem szlaków Greenways.

zob. więcej: http://gospodarkapodkarpacka.pl/news/view/34057/greenways-zielone-szlaki-powstana-na-podkarpaciu

foto: OURWAY

Szlak Doliny Karpia to 86 km szlak rowerowy, który wraz z siecią ekologicznych szlaków – ścieżek przyrodniczych, nordic walking i in. – wiedzie przez Ekomuzeum Doliny Karpia, atrakcyjny przyrodniczo obszar siedmiu gmin położonych w Małopolsce, w powiatach oświęcimskim oraz wadowickim (Brzeźnica, Osiek, Polanka Wielka, Przeciszów, Spytkowice, Tomice i Zator).

Dolina Karpia, zwana „Mazurami Małopolski” obejmuje teren historycznego zagłębia hodowli karpia i rozciąga się na setkach hektarów w dolinie Wisły i Skawy. Jest to obszar o wybitnych walorach przyrodniczych i kulturowych (obszary Natura 2000), stanowiący doskonałą destynację ekoturystyczną. Stawy karpiowe stanowią ostoję dla wielu gatunków flory i fauny, w tym również gatunków zagrożonych wyginięciem, takich jak ślepowron, faunistyczny symbol Doliny.

Koordynatorem Szlaku jest Stowarzyszenie Dolina Karpia z siedzibą w Zatorze: www.dolinakarpia.eu.

Szlak jest częścią sieci Greenways od 2019 roku.

11 lipca 2019 r. w Krakowie przedstawiciele Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK i Stowarzyszenia Greenways Polska podpisali Deklarację współpracy na rzecz tworzenia i rozwoju szlaków Greenways. W imieniu organizacji dokument uroczyście sygnowali – Jerzy Kapłon i Dominika Zaręba.

Cele współpracy

Celami współpracy są:

1. Wspieranie tworzenia i rozwijania szlaków Greenways w Polsce, w tym szlaków transgranicznych.

2. Popularyzacja metodologii i tworzenia szlaków Greenways oraz standardów znakowania PTTK.

3. Inicjowanie i realizowanie wspólnych projektów na rzecz rozwoju szlaków ekologicznych w Polsce.

4. Organizowanie wspólnych wydarzeń (spotkań, seminariów, szkoleń, warsztatów, konferencji, etc.) mających na celu podnoszenie wiedzy, popularyzowanie dobrych praktyk i wymianę doświadczeń w zakresie tworzenia i rozwijania szlaków ekologicznych w Polsce.

5. Podejmowanie innych działań, które mogą stanowić wartość dodaną współpracy określonej w Deklaracji.

zdjęcia; Natalia Figiel

Podpisanie Deklaracji miało miejsce w historycznej sali COTG PTTK w Krakowie przy ul. Jagiellońskiej.

Rusza projekt pt. „Szlaki turystyczne – ekologiczne udostępnianie przestrzeni turystycznej rowerowej i pieszej w turystyce aktywnej” realizowany przez Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w ramach dotacji z programu „Małopolska Gościnna” Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Przedmiotem projektu jest m.in.:

– Wykonanie audytów szlaków Greenways w Małopolsce obejmujących 2 szlaki greenways: Kraków-Morawy-Wiedeń Greenways (93,7 km) i Bursztynowego Szlaku Greenways (251 km) oraz 1 potencjalnego szlaku greenways Karpackiego Szlaku Rowerowego (305,5 km) wraz z wybranymi szlakami łącznikowymi w Kotlinie Nowosądeckiej. Audyty obejmą: Inwentaryzację szlaków w terenie, Określenie własności terenów, przez które przebiegają szlaki oraz przygotowanie umów z gminami dot. partnerstwa przy tworzeniu szlaku i dbania o infrastrukturę szlaków w przyszłości, Opis wskazań do organizacji ruchu i wycenę kosztów oznakowania szlaku.

– WYPRACOWANIE ZAŁOŻEŃ STRATEGII dla rozwoju szlaków dla turystyki aktywnej i ekologicznej w Małopolsce – przygotowanie dokumentu o roboczym tytule Turystyka aktywna i ekologiczna na szlakach Małopolski

Europejskie Stowarzyszenie Greenways ogłasza konkurs o Europejską Nagrodę Greenways 2019. Złoszenia przyjmowane są do  wtorku 18.06.2019. Poniżej więcej informacji w języku angielskim.

***

Call for candidacies for the  9th European Greenways Award 2019

(New Deadline: 18th of June 2019)

The European Greenways Association (EGWA) announces the call for candidacies for the 9^th European Greenways Award (EGA) 2019, organised by EGWA in co-operation with the  in co-operation with the  Vidzeme Tourism Association

The objective is to promote examples of best practice and to support their replication on other greenways all over Europe. The European Greenways Award will only be granted to greenways under the Lille Declaration, as well as to initiatives already in existence.

This biennial award will recognise examples of greenway best practice in three categories:

1. Excellence awards

In this category the 1^st, 2^nd and 3^rd prizes will be awarded to three exemplary greenways that show the best integration of the various characteristics that define greenways (Art. 1 of Regulations) and which also demonstrate specific strengths which, in the opinion of the jury, make them exemplary. (…)

1. Exemplary initiatives

A 1^st, 2^nd and 3^rd prize will be awarded to exemplary initiatives carried out in relation to greenways. This category is open to any activity related to greenways in its broadest sense: (…)

1. C) Special Award, (*) Exemplary innovative action / product to improve the info and experience for tourist; 

A single award will be granted to recompense initiatives and/or products to inform visitors and improve their experience using new technologies, linked to greenways and aimed at either one or more of these trails. (…)

(*)  This special award is part of the activities included in the Greenways Heritage project, co-financed by COSME Programme 2017. Call for proposals COS-TOURCCI-2017-3-03. Supporting the Promotion and Development of Transnational Thematic Tourism Products Linked to Cultural and Creative Industries.

–      Regulations and application forms

–      The deadline for receipt of candidacies: Thursday 6 June 2019

–      The awards ceremony will be held on 5 September 2019, in Vidzeme Region, Latvia.

As members of the European Greenways Association (EGWA) we encourage you, to present your candidacy, and to help us to promote the 9^th EGA amongst your fellow members, networks, and friend institutions by every mean you find suitable. Introducing a banner on your site, making it part of your newsletter, etc… (Download the logo 9^th European Greenways Award here). Please get in contact with us if you need further information.

www.europeangreenwaysaward.org

Województwo Podkarpackie realizuje europejski projekt pt.  „OUR WAY – Zachowanie i promocja dziedzictwa kulturowego i naturalnego poprzez Zielone Szlaki” (finansowany ze środków INTERREG – Europe).

Projekt „OUR WAY” ma przyczynić się do zachowania, ochrony i promocji dziedzictwa naturalnego i kulturowego w Europie za pomocą zielonych szlaków – Greenways poprzez udoskonalenie instrumentów politycznych w obszarze jakości kultury i środowiska. Celem projektu jest poprawa koordynacji pomiędzy różnymi kluczowymi podmiotami, opracowanie systemów zarządzania dla utrzymania zielonych szlaków greenways, identyfikacja modeli oraz dobrych praktyk dla ochrony i utrzymania zielonych szlaków greenways, identyfikacja instrumentów finansowych i finansowania zielonych szlaków greenways oraz promocja produktów turystycznych związanych z zielonymi szlakami greenways.

Współpraca międzyregionalna ma zasadnicze znaczenie dla określenia, wymiany i transferu praktyk między regionami, a co ważniejsze, dla planowania i przygotowania konkretnych planów działania w celu uwzględnienia wniosków wyciągniętych ze współpracy międzyregionalnej, w ramach polityk regionalnych.

Projekt OUR WAY będzie doskonałym narzędziem służącym pomocą na terytorium partnerów w umacnianiu ich polityk, poprawie rozwoju regionalnego i przyczynianiu się do zachowania i promocji dziedzictwa naturalnego i kulturowego poprzez zielone szlaki greenways.

Partnerstwo obejmuje 6 regionów znajdujących się na różnym poziomie rozwoju, zarządzania i promocji w zakresie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w obrębie zielonych szlaków greenways oraz Europejskie Stowarzyszenie Greenways (EGWA) jako partnera doradczego, wnoszącego bogate doświadczenie i wiedzę w obszarze projektu.

W projekcie biorą udział: Województwo Podkarpackie, Region Murcia (Hiszpania), Izba Handlowo-Przemysłowa Vratsa (Bułgaria), Northern and Western Regional Assembly (Irlandia), Department Council of Herault (Francja), Region Hajdu-Bihar Country Government (Węgry) oraz European Greenways Association (EGWA).

Projekt przyniesie korzyści nie tylko partnerom projektu, lecz także członkom Europejskiego Stowarzyszenia Greenways (EGWA), którzy będą mogli:

• Wykorzystać dobre praktyki w zakresie zielonych szlaków greenways z różnych regionów Europy i użyć tej wiedzy do ostatecznego wdrożenia tych rozwiązań na swoim terytorium,
• Włączyć zdobyte doświadczenia ze współpracy międzyregionalnej do programów polityki regionalnej,
• Wnieść wkład w postaci swoich doświadczeń i własnych dobrych praktyk do implementacji na innych obszarach,
• Brać udział w spotkaniach, które będą organizowane jako część realizacji projektu.

Europejskie Stowarzyszenie Zielonych Szlaków Greenways (EGWA) uczestniczy w projekcie jako partner doradczy. W projekcie biorą także udział merytoryczny członkowie Stowarzyszenia Greenways Polska i Bieszczadzkiej Fundacji Partnerstwo dla Środowiska.

strona projektu:

https://www.podkarpackie.pl/index.php/rozwoj-regionalny/projekty-interreg-europa/projekt-our-way

autorzy tekstu: Mercedes Muñoz (European Greenways Association), Antoni Jeż (Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego).

OUR WAY podczas VI Europejskiej Konferencji Greenways, Vitoria-Gasteiz, Kraj Basków, Hiszpania, 4-5.04.2019

Zielone szlaki – Greenways dla Podkarpacia

(Ważne aspekty w realizacji projektu – opinia)

Dominika Zaręba, Stowarzyszenie Greenways Polska, Environmental Partnership Association/Fundusz Partnerstwa

Greenways to wielofunkcyjne szlaki służące niezmotoryzowanym formom transportu, podróżowania i promocji zdrowego stylu życia oraz lokalnego rozwoju regionu. Greenways tworzą ramy dla realizacji lokalnych inicjatyw społecznych na rzecz ochrony przyrody i krajobrazu, zachowania dziedzictwa kulturowego, rozwoju turystyki przyjaznej dla środowiska i zrównoważonego transportu. Zielone szlaki odpowiadają na potrzeby zarówno mieszkańców jak i zwiedzających oraz wnoszą pozytywny wkład w ożywianie lokalnej gospodarki i pobudzanie zielonej przedsiębiorczości (wg Deklaracji Greenways z Wiednia, 2016).

Województwo Podkarpackie jest jednym z najbogatszych przyrodniczo i kulturowo regionów Polski i Europy Środkowej; jednym z najbardziej zielonych zakątków Europy. Bogactwo dziedzictwa Karpat i Pogórza Karpackiego; skarby architektury drewnianej; zamki, pałace i historyczne parki; oryginalna, wielokulturowa kuchnia; czyste powietrze i rzeki; utalentowani, kreatywni mieszkańcy, wszechobecna sztuka i różnorodność rękodzieła i zawodów; potencjał wynikający z transgranicznego położenia… to wszystko sprawia, że Podkarpacie może stać się kolebką ekoturystyki i turystyki zrównoważonej w Polsce i Europie.

Szlaki Greenways tworzą ważną oś dla wspierania rozwoju turystyki zrównoważonej, zwłaszcza w kontekście lokalnej przedsiębiorczości, kreowania nowych zielonych miejsc pracy, a równocześnie zachowania dziedzictwa regionu. W projekcie „Our Way” bardzo ważny jest aspekt społeczno-ekonomiczny, szczególnie zwrócenie uwagi na interdyscyplinarną funkcję koncepcji Greenways. Głównym założeniem jest inicjowanie nowych, zrównoważonych form rozwoju lokalnej gospodarki przy jednoczesnym podniesieniu jakości życia mieszkańców, wzmacnianiu lokalnej tożsamości oraz zadbaniu o jakość i zachowanie środowiska.

Ważne zagadnienia przy realizacji projektu:

1. Wykorzystanie doświadczeń zielonych szlaków hiszpańskich – vías verdes i Europejskiego Stowarzyszenia Greenways (EGWA) w kontekście wspierania rozwoju ekoturystyki i turystyki zrównoważonej.

Partnerzy z Hiszpanii mają bogate doświadczenie w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy wokół greenways, rozwoju małej infrastruktury w oparciu o niewykorzystane obiekty dziedzictwa i nadawania im nowych funkcji okołoturystycznych (np. obiekty dawnych budynków stacji kolejowych, małe obiekty poprzemysłowe, nowe tereny zielone i interaktywne muzea wokół greenways, interpretacja dziedzictwa, etc.).

2. Stworzenie mapy istniejących zielonych szlaków na Podkarpaciu z uwzględnieniem takich inicjatyw jak: Zielony Rower – Greenway Karpaty Wschodnie (transgraniczny), GreenVelo, Szlak Dobrego Wojaka Szwejka, Drezyny Bieszczadzkie, Bieszczadzka Kolejka Leśna i innych projektowanych (jak Eurovelo, potencjalne szlaki rails to trails etc.). Ważne jest uwzględnienie takich cennych przyrodniczo i kultorowo obszarów jak Beskid Niski.

Kluczowym elementem mapy powinny być miejsca dojazdu do szlaków (główne węzły komunikacyjne, w tym kolejowe) oraz możliwe połączenia z sąsiednimi województwami i krajami (Ukraina, Słowacja). Mapa będzie stanowiła punkt wyjściowy do zaplanowania najważniejszych działań wokół szlaków i strategii rozwoju projektu w przyszłości. Mapę Podkarpacia można poszerzyć o miejsca kreatywnych lokalnych inicjatyw związanych z przedsiębiorczością opartą o dziedzictwo miejsca.

3. W realizację projektu warto włączyć kreatywnych przedsiębiorców z regionu, znających dobrze rynek oraz będących źródłem inspiracji i pomysłów – tzw. idea-makers.

Należą do nich przykładowo twórcy takich przedsięwzięć jak Drezyny Bieszczadzkie i Bieszczadzka Szkoła Rzemiosła, liderzy eko-agroturystyki – np. Bazyl, U Flika i in., podkarpackiego winiarstwa – Golesz, etc. Bardzo kluczowe byłoby zaangażowanie młodych osób np. studentów w badania, inwentaryzację etc. Istotne jest również propagowanie celów i znaczenia projektu dla rozwoju regionu wśród samorządów lokalnych oraz włączenie w realizację najbardziej aktywnych liderów środowisk samorządowych.

4. Przy planowaniu rozwoju projektu warto zwrócić uwagę na globalne trendy w turystyce związane z założeniami turystyki zrównoważonej i ekoturystyki, do których należą: zdrowie, świadomość i edukacja, zrównoważony rozwój, autentyczność i doznania oraz style życia.

5. Istotny jest kontekst transgraniczny projektu, planowanie sieci docelowo jako przedsięwzięcie ponadregionalne i ponadnarodowe. Projekt wpisuje się bezpośrednio w kilka ważnych międzynarodowych deklaracji i dokumentów, takich jak np. Konwencja Karpacka czy Cele Zrównoważonego Rozwoju – Agenda 2030 ONZ. Warto także planować system szlaków w synergii z sąsiednimi województwami.

***

Źródła:

Zaręba Dominika, „Ekoturystyka”, PWN, III wyd. Warszawa 2010.

Raport „Zielony Rower – Greenway Karpaty Wschodnie, Landscape Stewardship Exchange, Atlantic Center for the Environment, 2002.

www.greenways.org.pl; materiały Nadace Partnerstvi i EGWA; Deklaracja Greenways z Wiednia, 2016.

4 – 5 kwietnia 2019 r. w Vitoria-Gasteiz (Hiszpania, Kraj Basków) odbędzie się VI Europejska Konferencja Greenways pt. „Greenways, much more than sustainable infrastructure for tourism development”.

Organizatorami konferencji są: Basquetour, European Greenways Association oraz Spanish Railways Foundation.

Program i więcej informacji: http://www.aevv-egwa.org/event/vi-european-greenways-conference-2019/

Partnerska organizacja – Fundusz Partnerstwa opublikowała Raport z „Badania polskich organizacji pozarządowych działających na rzecz zrównoważonego rozwoju” przeprowadzony w 2019 roku. W badaniach wzięło udział także Stowarzyszenie Greenways Polska.   Raport dostępny jest tutaj w pdf.

***

Raport przygotowała Nina Gałuszka w ramach międzynarodowej inicjatywy pt. „Reclaim our civic space! – Central-European civic cooperation towards a comprehensive EU policy on civil society”, dofinansowanej ze środków programu Europa dla Obywateli i realizowanej przy współpracy organizacji pozarządowych działających na rzecz społeczeństwa obywatelskiego oraz zrównoważonego rozwoju z Węgier, Rumunii, Bułgarii, Słowacji, Czech i Polski (www.environmentalpartnership.org).

Nina Gałuszka – z wykształcenia i zamiłowania antropolożka kultury, studiowała też ekonomię, CSR w Polsce i we Włoszech. Menadżerka projektów kulturalnych i społecznych, zawodowo kieruje projektami w branży komercyjnej/ biznesowej oraz pracuje jako ekspertka i doradczyni w zakresie projektów rozwojowych i wspierających nowoczesne sposoby zarządzania w instytucjach i organizacjach pozarządowych. Wieloletnia działaczka sektora pozarządowego, w tematyce zrównoważanego rozwoju, w szczególności w obszarze zarządzania dziedzictwem. Jako prezeska Fundacji Regionów zajmuje się badaniami i upowszechnianiem wiedzy nt. tradycji polskiej po 1945 r.

W Guimarães, w Portugalii, Europejskie Stowarzyszenie Greenways EGWA oraz członkowie Stowarzyszania podpisali Deklarację Greenways i Dziedzictwo na rzecz promocji miejsc UNESCO i Greenways jako wspólnych destynacji europejskich – GREENWAYS HERITAGE declaration for the promotion of  UNESCO sites and greenways as common destinations in Europe.

Stowarzyszenie Greenways Polska jest jednym z sygnatariuszy Deklaracji. Pełny tekst w jęz. angielskim można znaleźć tutaj.

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego opublikował polskie tłumaczenie Europejskiego Standardu Certyfikacji dla europejskiej sieci szlaków rowerowych – Eurovelo. Inicjatorem i koordynatorem publikacji jest Śląski Oficer Rowerowy – Aleksander Kopia.

We wstępie do publikacji czytamy:

„W wielu publikacjach i dokumentach dotyczących tworzenia infrastruktury rowerowej, autorzy
powołują sie na Europejski Standard Certyfikacji dla europejskiej sieci szlaków rowerowych czyli
tzw. „standard EuroVelo”. Ponieważ jednak dokument ten do tej pory nie był dostępny w języku
polskim, jego interpretacja była bardzo dowolna, a określenie „standard EuroVelo” – często nadużywane.
W efekcie powstająca w Polsce infrastruktura rowerowa nie spełniała nawet podstawowych
wymogów tras rowerowych.

W 2017 roku przy Konwencie Marszałków Województw RP powołany został Zespół ds. mobilności
rowerowej. Jednym z jego zadań jest standaryzacja i certyfikacja krajowych i regionalnych tras
rowerowych. Ponieważ mają one być częścią europejskiej sieci szlaków rowerowych, muszą także
spełniać europejskie kryteria. Dlatego jedną z pierwszych decyzji Zespołu było przetłumaczenie
na język polski dokumentu „Europejski Standard Certyfikacji dla europejskiej sieci szlaków rowerowych”.

„Eurovelo. Europejski Standard Certyfikacji dla europejskiej sieci szlaków rowerowych”, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Katowice 2018.